Kính cô Biển Tâm,
Cháu rất hoan hỷ được trao đổi để học hỏi thêm từ cô và quý ĐH nơi đây, là bậc đầy đủ pháp học và pháp hành. Xin được học hỏi từ cô và các bậc thiện hành với lòng kính trọng.
biển tâm đã viết:
Đạo Hữu có thể cho bt biết ý của ĐH khi sửa phần Bát Thánh Đạo từ Định xuất thế gian thành Sát na định ?
==> Xin cám ơn cô lại một lần nữa chỉ ra chỗ mà cháu đang phân vân không biết dùng từ gì cho đúng, nên đành tạm thời sửa thành "Sát na định." Tuy hiểu, nhưng không biết phải dùng từ gì để có thể bao quát tất cả các thánh đạo.
Nếu là:
+ dùng "Định xuất thế gian" để diễn tả: khi nói là định xuất thế gian - định này có thể hàm ý vẫn còn nằm trong tam giới mặc dù vượt ra ngoài thế gian của 5 uẩn. Điều này có thể đúng cho 3 tầng thánh đầu mà không diễn tả được định viên mãn của bậc A La Hán chứng vượt ngoài tam giới.
Ngoài ra, tu tập các thiền hữu sắc và thiền vô sắc vẫn có thể chứng đạt được các định này, chỉ có khác là những vị này không chứng đạt tri kiến thực tướng về vô thường, khổ, vô ngã. Do vậy, những định này chưa đoạn tận gốc rễ của phiền não và vô minh. Cháu thiển nghĩ, nếu dùng "định xuất thế gian" không phân biệt rõ ràng là định có tuệ hay định không tuệ.
+ Thật ra, dùng bất kể từ "định" nào ở đây cũng không chính xác cho lắm và hơi vay mượn, vì ta thấy rõ quả của tu tập thực hành các thiện pháp này là tuệ, chứ không phải là hướng đến định. Khi các thực tri kiến này do nhân và duyên là sự tinh tấn thực hành chín mùi, thực tri kiến tự động nảy sanh, các kiết sử cũng sẽ tự động bị diệt mà không cần phải tác ý khởi diệt chúng.
- dùng "Sát Na Định" ở đây: ý cháu muốn diễn tả quả là thực tri kiến - tuệ tri - về vô thường, khổ, vô ngã quán sát trong từng sát na.
Cô Biển Tâm và quý ĐH qua thực hành cũng thấy rõ, định có được (khô quán tu tập) không phải là mục tiêu hướng đến trong thực hành thiện pháp này. Tâm định, hoặc định mà các vị khô quán có được chỉ là hệ quả trong tinh tấn tu tập, không phải là quả/mục đích mà các tu tập của vị ấy hướng đến.
Có lẻ như cô Biển Tâm đề nghị, "Tâm siêu thế" gần và đúng nghĩa hơn, ở nhân và quả. Kính mong cô và quý ĐH góp ý thêm ở phần này!
biển tâm đã viết:
Về mũi tên như lý tác ý từ Bát Thánh Đạo xuống 5 uẩn thế gian, chắc cũng có liên quan với phần sửa ở trên ?
* nếu như lý tác ý này dành cho 2 vị thánh Nhập lưu & Nhất lai còn luân hồi 7 & 1 kiếp, thì bản đồ vẫn thiếu con đường tu cuối cùng của hai vị Thánh này !!!
==> dạ đúng, sơ đồ đầu tiên này trong khuôn khổ chỉ tạm thời giới thiệu những điểm khái quát chung giữa các tu tập, trên căn bản dựa trên đề mục chân đế làm đối tượng, và sự tu tập trên tục đế, lấy các đề mục tâm sở làm đối tượng. Tất nhiên cần có những sơ đồ khác khúc chiết và chi tiết hơn, ví dụ như sự tu tập các tầng thiền, tầng tuệ như thế nào, tu tập 4 niệm xứ từng đề mục đối tượng ra sao, các tuệ sanh khởi, các chi trong thất giác chi, vv...
Chẳng hạn như trong tu tập Tứ Niệm Xứ, cần phác họa sơ đồ tu tập như sau:
1. Niệm Thân có 6 đối tượng gồm:
- tu tập trên định niệm hơi thở (thân trong thân, thân ngoại thân)
- 4 oai nghi
- thân hành
- 32 thể trược
- tứ đại
- tử thi (9 tướng trạng)
2. Niệm thọ có 9 đối tượng:
- 3: Thọ khổ, thọ lạc, thọ xả
- 2: Khổ (vật chất qua 6 căn/trần, và phi vật chất)
- 2: Lạc (vật chất qua 6 căn/trần, và phi vật chất)
- 2: Xả (vật chất qua 6 căn/trần, và phi vật chất)
3. Niệm Tâm có 16 đối tượng:
-Tâm có tham
-Tâm không tham
-Tâm có sân
-Tâm không sân
-Tâm có si
-Tâm không si
-Tâm thâu nhiếp
-Tâm tán loạn
-Tâm quảng đại
-Tâm không quảng đại
-Tâm hữu hạn
-Tâm vô thượng
-Tâm có định
-Tâm không định
-Tâm giải thoát
-Tâm không giải thoát
4. Niệm Pháp có 27 đối tượng:
- 5 triền cái
- 5 uẩn
- 6 xứ nội/ngoại
- 7 giác chi
- 4 diệu đế
=========================
Để có thể làm được tất cả những sơ đồ trợ duyên cho việc tu tập như trên, với đầy đủ các chi tiết chắc chắn không phải là sức của một mình cháu, trong khi bản thân cháu hiện giờ chỉ là một thiền sinh căn bản đang chập chững những bước khởi đầu của thực hành. Công đức và duyên lành này có lẻ nên dành lại cho quý cô Biển Tâm, chú Cục Đất, chú HLich,... là những hành giả thực học, thực chứng phát tâm thực hiện, giúp đỡ.
Quý kính
Mắt thấy, thân chạm, thức tri,...
Tham, sân, si, sắc danh gì... khởi sanh.
Giữ tâm chánh niệm an lành,
Bình yên tĩnh lặng, không hành nghiệp căn.
