Nhận biết tà sư

[tunhinlaiminh]

Tunhinlaiminh xin được phép hỏi đh Binh và Tri: "khởi tâm động niệm" có dấu ngoặc có khác khởi tâm động niệm không dấu ngoặc ""?

Thí như quý thượng nhơn đây nói chẳng cần chú ý đó là ý gì, cứ khởi cái chi là "động niệm" là vọng hết sao? Vọng này giống vọng của Tà sư?

Đối với khởi tâm động niệm - tôi nói đó là khởi tâm tĩnh niệm được không? Ví như có kẻ nói ngộ Phật tâm (tôi chỉ mới ngộ chút nào Bồ tát tâm trong mình mà thôi,xin thứ lỗi cho tôi) nên hiểu hết Như Lai, tôi có hỏi: bạn nghĩ sao về việc Phật khi ngồi khi đứng, khi nói khi im, khi nhập định khi xuất định, khi dùng thần thông khi không dùng thần thông, nói thân như kim cang sao còn ăn uống nuôi thân vật lý?? Bạn nói: Phật vì chúng sanh mà có khi này khi khác. Phật có thể làm vậy nhưng Nếu phàm phu làm vậy, chúng tôi gọi là khởi tâm động niệm, mà động tức vọng!

Như Lai có thể làm được vậy bậc dưới Như Lai không làm được,sao lại như thế, xin bạn giải thích cho tôi rõ Vì tôi đang học theo giáo lý của ông ấy, chớ để tôi thất vọng?

Bạn trả lời làm sao nữa đây, hay dùng thức mà luận, vô thức mà luận? Thức này là thức gì? Tu làm sao mà có được? Còn thức tức còn sanh tử sao gọi là ngộ? Diệt thức thì đi tới cảnh giới gì? (Tôi xin cắt bớt vọng của mình ở phần thức này để các thượng nhơn chia sẽ từng phần. Các vị đại Bồ Tát vấn đáp trong kinh có Phật phân xử, trả lời vì Ngài ở trung đạo, may mắn thay nếu có Phật! Tôi là sơ cơ thì chỉ xin học tập, bất phân đúng sai lời quý bạn.)

[Thánh_Tri]

Phàm phu thì chưa minh tâm kiến tánh, nên chỉ sống mê mờ theo vọng thức, vị vọng thức đánh lừa, lầm nhận vọng thức là mình, là ta, là tự ngã của ta, nên khỉ viết ra mở miệng ra đều cho là "tôi nói, tôi viết". Kỳ thật đó là vọng thức nào phải là mình.

Do vậy còn là phàm phu thì nhứt cử nhứt động thảy đều lệ thuộc tâm thức, đều là vọng tình hư ảo.

Phật là bậc Đại Giác, đã thoát được biển nghiệp thức, về sống được với chân tâm tự tánh nơi mình sẵn có. Nên nhứt cử nhứt động đi đứng nằm ngồi nói năng động tĩnh thảy đều một bề thanh tịnh sáng suốt.

Kinh Niết Bàn, ngài Anan hỏi Phật "Bạch đức Thế Tôn, Như Lai nói thánh nhân khác với phàm phu vì thánh nhân không có phân biệt chấp trước, nhưng theo con thấy thì người phàm gọi con bò là con bò, mà bậc thánh cũng gọi con bò là con bò, đâu có khác gì người phàm?"

Phật bảo: "A-nan! Thầy không nên đem tâm hư vọng so lường bậc thánh. Người phàm mê muội khi gọi con bò liền chấp lấy con bò đó gọi là Trước Tưởng. Còn bậc thánh khi gọi con bò nhưng không chấp con bò nên gọi là Thế Lưu Bố Tưởng."

Bậc thánh chỉ tạm dùng từ ngữ mà người phàm dùng để cho người phàm hiểu, nhưng khi dùng từ ngữ người phàm thì bậc thánh không có chấp trước ở trong đó.

Người phàm gọi con bò là con bò thì bậc thánh cũng gọi đó là con bò, nhưng tâm họ không trước tưởng vào con bò, còn người phàm thì trước tưởng.

[tunhinlaiminh]

Thật tunhinlaiminh rất tri ân góp ý của Tri đây. Thật sự chưa vẫn chưa giúp tunhinlaiminh hiểu rõ nên mạn phép hỏi tiếp:

1/ Phật dạy tánh không là thế này thế kia, vậy phàm phu như tôi chướng sâu huệ cạn (gần như ngài Châu Già Bàn Đặc vậy) có thể liễu ngộ được tánh không bằng việc nghe nhiều từ như "huyễn", "vọng", "không" hoặc các từ tựa như thế trong kinh điển Phật , Tổ giảng...là đủ?

(đh có 1 huynh đệ niệm tánh không liên tục nửa năm sau đó nói chi ra cũng cho mọi người thấy y đã xâm nhập được tánh Không dễ dàng, xem người khác tư tưởng mình là vô trí, ngu si, cang cường khó độ! Thực hư chuyện giữ giới là việc căn bản mà huynh trưởng còn thấy đồng môn bị Lủng Giới! Nếu không có người có đủ năng lực biết ai phạm giới Dâm - là giới kín thì đh này cũng giấu kg nói. Giới vọng ngữ thì còn nhiều hơn, mỗi lần họp chúng là chỉ nghe vị huynh đệ này nói Tràn, nói chi cũng Không, như nắm rõ hệ Bát Nhã trong nắm tay vậy. Ví như tội lỗi vốn Không nên 4 tội về khẩu là đều có phạm cả. Lời chân thật này nói ra mong đh nào rõ tánh Không thì xin chớ chấp là tôi nói lỗi người, coi là ngôn tự là huyễn cho xong, vì muốn phương tiện giúp bạn thì tôi phải làm thế nào?

Mong đh Tri tường tận chỉ rõ cảnh giới "siêu nhiên" này, có chóng trở thành tà sư không?

[tunhinlaiminh]

2/ Khi tunhinlaiminh thường bị chấp vào kinh kệ ( xin lỗi vì lại nhắc đến vị đồng môn đó, vì có ý tốt muốn dạy tôi về tánh Không mà y đưa tôi xem rất nhiều kinh, luận về tư tưởng Bát Nhã, và khuyên tôi chỉ nên xem nhiều về đề tài này, vì đây là con đường duy nhất, siêu nhanh tới giác ngộ, thành Phật thoát sanh tử nhanh hơn vãng sinh về cõi Tịnh Độ của Amitabha! Tôi vô cùng thích thú nghiên cứu nhưng lại khác huynh bởi bị CHẤP VÀO SĂC trần!

Đọc kinh Bát Nhã có đoạn Bồ Tát Quán Âm dạy Xá Lợi Phất: "Sắc chẳng khác Không" thế là tôi dừng ngay suy nghĩ ở chỗ này. Có 4 phần nói về tương quan giữa Săc và Không nhưng tôi không tài nào đi nhanh như vậy được, bởi sợ vấp đá quàng dây nên chỉ đứng ngoài cửa Không vậy!! Nếu Không - Sắc là 1 thời nói chi đến 4 câu như vậy? Đại nghi có đại ngộ hay Đại nghi đại Hồ đồ? Rõ là hồ đồ, bởi Săc hay Không cũng đồng vậy tôi thích Sắc cũng như tôi thích không (và ngược lại), cớ chi anh lại bắt tôi phải Chắp Không nặng như thế?

Nói Chân không kg rời Diệu Hữu, vậy bạn tôi tách ra để nói có đúng không? Việc quán Không đến bỏ cả sắc, trên thực và lý thuyết khác nhau kg? Lý thuyết quá thì có đủ liễu đoạn sanh tử không? Nếu nói liễu đoạn do tu Bát Nhã Ba la mật là nhanh, đủ, thực tế... Nhưng sao bạn tôi lại còn sợ chết, sợ mất việc làm, sợ bị đòi nợ...? Xin chư huynh chỉ bảo xem cách nào giúp bạn tôi thực tế ngộ ra tâm mình vốn thanh tịnh để kg mất chánh niệm, tham sanh húy tử, tham ái đeo bám ... Được như chư huynh đây, biết làm chủ cả sanh Tử ? Đa tạ

[anhshipga]

Hỏi nhiều như vậy là khởi tâm động niệm mà hỏi hay là khởi tâm tĩnh niệm mà hỏi ?

[binh]

Tunhinlaiminh đã viết

Đối với khởi tâm động niệm - tôi nói đó là khởi tâm tĩnh niệm được không?

Khởi tâm tức là động niệm. Nói khởi tâm tĩnh niệm là không biết gì.

Các tổ có nói
"Thực tế lý địa bất nhiễm nhất trần"
"Lục độ, vạn hạnh, bất xả nhất pháp"

Có nghĩa:
Về LÝ thực tế thì một mảnh bụi nhỏ còn chẳng có
Nhưng về SỰ thì trong vạn hạnh, chẳng bỏ một hạnh nào cả".

Chính vì vậy mà chư Phật cứu độ vô lượng chúng sinh mà xem như không độ một ai cả. (không chấp có chúng sinh)
Nhưng muốn thành Phật thì phải giữ đầy đủ vạn hạnh, không bỏ một hạnh nào cả. (Chưa từng thấy ai không giữ giới mà đắc đạo)

(đh có 1 huynh đệ niệm tánh không liên tục nửa năm sau đó nói chi ra cũng cho mọi người thấy y đã xâm nhập được tánh Không dễ dàng, xem người khác tư tưởng mình là vô trí, ngu si, cang cường khó độ! Thực hư chuyện giữ giới là việc căn bản mà huynh trưởng còn thấy đồng môn bị Lủng Giới! Nếu không có người có đủ năng lực biết ai phạm giới Dâm - là giới kín thì đh này cũng giấu kg nói. Giới vọng ngữ thì còn nhiều hơn, mỗi lần họp chúng là chỉ nghe vị huynh đệ này nói Tràn, nói chi cũng Không, như nắm rõ hệ Bát Nhã trong nắm tay vậy. Ví như tội lỗi vốn Không nên 4 tội về khẩu là đều có phạm cả. Lời chân thật này nói ra mong đh nào rõ tánh Không thì xin chớ chấp là tôi nói lỗi người, coi là ngôn tự là huyễn cho xong, vì muốn phương tiện giúp bạn thì tôi phải làm thế nào?)

Người này chưa thông đạt tánh không. Bạn không nên thấy việc trước mắt mà qui kết cho cả Tông phái như vậy, Nghiệp nặng lắm.

Tôi nghĩ nếu bạn chưa thông hiểu về tánh không thì đừng nên đả phá tông phái khác. kẻo tạo nghiệp, và làm mất đi có hội tiến tu của chính mình.

[Thánh_Tri]

1. hỏi thì đáp, nhưng đáp không có nghĩa là đã giác ngộ, bởi ai ở đây cũng đang trên con đường tu tập, chớ có hiểu lầm cho rằng người đáp là người đã giác ngộ thanh tịnh rồi, chớ có nói lẫy như thế.

2. học rồi thì hành, hành rồi thì tự rõ đường đi, và đã rõ rồi thì đi mãi cho tới bờ bến không xoay trở lại, buống xuống tất cả vọng tình, đường Bồ Đề chỉ có một lối tiến thẳng về phía trước ra khỏi vọng thức tình phàm.

3. không hiểu, tu tập sai lầm nên mới rơi vào ngoan không, người tu tập đúng pháp thì được lợi ích chân thật chứ đâu phải rơi vào ngoan không như thế

4. tôi chẳng có cảnh giới gì gọi là "siêu nhiên" thì làm sao mà đáp cho đạo hữu.

[tunhinlaiminh]

Hỏi nhiều như vậy là khởi tâm động niệm mà hỏi hay là khởi tâm tĩnh niệm mà hỏi ?

Các đh khác dạy bảo Khởi tâm - Động niệm (khởi tâm tức động niệm, là Vọng) thế nên do đối đãi mà tunhinlaiminh muốn thưa hỏi có hay không việc Khởi tâm nhưng không "động" niệm. Tức niệm ở đây là niệm chánh, chẳng phải tà, hoặc ví như thiện niệm . Nên tunhinlaiminh mạn phép dùng từ Tĩnh, ý nói có hành giả nào có tâm Tuệ khởi mà không khởi, thấy vọng mà không vọng, bởi tâm Tuệ ( thật sự) nương theo Bát Chánh Đạo (chánh kiến, tư duy, ngữ...) đưa hành giả nhập thế mà tâm Vô quái ngại, 1 bề thanh tịnh? Thế nên pháp Không cũng như pháp Bất Nhị, như thế đh nào rõ thì xin chia sẽ.

Bởi chẳng chúng sinh nào muốn tạo tội, chẳng qua do Vô minh niệm luôn sanh khởi mà trong tâm không rõ biết, hoặc rõ biết nhưng lại chẳng làm chủ được Tâm, để dục vọng lôi kéo ( sanh ra phân biệt, chấp trước như thấy có tướng nam, nữ, nhơ, sạch...rồi sanh ra các triền cái tham,sân,nghi...tạo nghiệp bất thiện) Vì thế lời các trưởng huynh nói thật muốn thâm nhập không dễ. Phật dạy kinh Địa Tạng nhằm giáo hóa chúng sanh cang cường, ham vui say trong 3 cõi, có cả Nam Diêm phù đề đây, do đâu mà đọa lạc, luân hồi sanh tử? là do tâm khởi luôn là tâm vọng, như Ngũ Uẩn là bệnh mà chẳng biết, cứ mãi tham, sân, si, mạn, phiền não.. Phật nói câu này có chăng để ngăn ngừa, hạn chế Vọng tâm ( như thất tình lục dục...) đồng thời nhắc nhở khuyên lơn các chúng sanh " ra rồi vào lại địa ngục như cơm bữa" nên học Thiền. Thiền có nhiều loại , tôi chỉ nói thiền để giữ tâm Bớt vọng, sáng suốt, biết Bỏ tà Qui chánh ( chưa hẳn bỏ cả tà lẫn chánh như kẻ đốn ngộ), tự đó nương sức chánh định tăng trưởng mà học cao hơn về trung đạo, đại thừa. Tôi kém cõi chỉ biết nương về cái tâm Chơn (do đối đãi với Vọng) nhưng còn huyễn hóa này (vì còn chấp) mà đường về vẫn biết còn xa. Chả phải như Huệ Minh, nghe 1 câu nói buông bỏ tất cả liền thành Thánh.

Phật thì không khởi bất cứ tâm gì, nhưng các huynh trình bày khiến cho các hạng độn căn thiển trí đang học thiền hiểu rằng PHẬT khó hiểu đến mức dù là 1 phần nhỏ! Nói Ngài "không khởi tâm gì cả " khiến cho chúng sanh lạc vào cảnh giới Niết bàn của hàng nhị thừa, kẻ học đại thừa có nên diẽn giải như thế chăng?

Thế nên ý này chưa rõ nên kẻ mê đại thừa (lời lầm lẫn này không dám giấu) như tôi (mượn lấy ngã để học Phật không biết là Chơn hay Vọng ngã đây, nhưng Sắc không nào khác chi) muốn hỏi, kẻ hỏi dù là hỏi vọng thì người đáp lại cái vọng ấy trừ Bậc thánh ra như đh Tri nói ( Phật không nói bò là bò) thì kẻ phàm phu không lẽ dùng vọng để đáp?

Câu hỏi của anhshipga tôi không biết trả lời, tunhinlaiminh kém cỏi xin đh thông cảm.

[tunhinlaiminh]

Tunhinlaiminh đã viết

Đối với khởi tâm động niệm - tôi nói đó là khởi tâm tĩnh niệm được không?

Khởi tâm tức là động niệm. Nói khởi tâm tĩnh niệm là không biết gì.

Thưa Huynh Binh không biết gì? Còn tunhinlaiminh nếu đã thông các pháp mà các chư huynh đây thực tập thời có chi lại nghi vấn?

Có nghĩa:
Về LÝ thực tế thì một mảnh bụi nhỏ còn chẳng có
Nhưng về SỰ thì trong vạn hạnh, chẳng bỏ một hạnh nào cả.

Chính vì vậy mà chư Phật cứu độ vô lượng chúng sinh mà xem như không độ một ai cả. (không chấp có chúng sinh)
Nhưng muốn thành Phật thì phải giữ đầy đủ vạn hạnh, không bỏ một hạnh nào cả. (Chưa từng thấy ai không giữ giới mà đắc đạo)

Đa tạ đh Binh. Thật khéo léo. Đây là việc cấp bách trên hết mà huynh nhắc nhở tunhinlaiminh. Bậc xuất gia là ruộng phước điền cho chúng sanh vẫn phải cúi đầu nghe chia sẽ này của huynh, huống hồ là cư sĩ quèn như đệ.

(đh có 1 huynh đệ niệm tánh không liên tục nửa năm sau đó nói chi ra cũng cho mọi người thấy y đã xâm nhập được tánh Không dễ dàng, xem người khác tư tưởng mình là vô trí, ngu si, cang cường khó độ! Thực hư chuyện giữ giới là việc căn bản mà huynh trưởng còn thấy đồng môn bị Lủng Giới! Nếu không có người có đủ năng lực biết ai phạm giới Dâm - là giới kín thì đh này cũng giấu kg nói. Giới vọng ngữ thì còn nhiều hơn, mỗi lần họp chúng là chỉ nghe vị huynh đệ này nói Tràn, nói chi cũng Không, như nắm rõ hệ Bát Nhã trong nắm tay vậy. Ví như tội lỗi vốn Không nên 4 tội về khẩu là đều có phạm cả. Lời chân thật này nói ra mong đh nào rõ tánh Không thì xin chớ chấp là tôi nói lỗi người, coi là ngôn tự là huyễn cho xong, vì muốn phương tiện giúp bạn thì tôi phải làm thế nào?)

Người này chưa thông đạt tánh không. Bạn không nên thấy việc trước mắt mà qui kết cho cả Tông phái như vậy, Nghiệp nặng lắm.

Nhất thiết duy tâm tạo, đa tạ đh Binh đã nhắc, nhưng tunhinlaiminh biết hàng Bồ tát vẫn còn tạo nghiệp, còn vô minh huống hồ kẻ phàm phu đây, nguyện lấy thân mình mà chịu nghiệp nếu vì nghiệp này mà có thể đưa chúng sanh mau đến bờ giác ngộ, 1 thân bất tịnh này có là chi! Tunhinlaiminh nương tha lực Phổ Hiền Bồ tát, đó chả phải lời phó chúc ân cần của Đức Bổn Sư, tôi đây chả dám tự có thể biết mà thực hành. Tuy nhiên, mong đh đọc cẩn thận, tôi chỉ nói về 1 đồng môn trong đạo tràng mình ra xin mọi người giúp đỡ, ai dám quên "mía sâu có đốt, nhà dột có nơi". Dù hồ đồ nhưng tôi cũng chưa tới nỗi "lấy vung nhỏ đậy nồi lớn, lấy tiếng Việt nói với người Anh" nên lời nhắc nhở có thêm là tốt, không thừa. Đa tạ đh. Xin

Tôi nghĩ nếu bạn chưa thông hiểu về tánh không thì đừng nên đả phá tông phái khác. kẻo tạo nghiệp, và làm mất đi có hội tiến tu của chính mình.

Đa tạ đa tạ

[tunhinlaiminh]

Tunhinlaiminh đã viết

Đối với khởi tâm động niệm - tôi nói đó là khởi tâm tĩnh niệm được không?

Khởi tâm tức là động niệm. Nói khởi tâm tĩnh niệm là không biết gì.

[_ Thưa Huynh Binh không biết gì? Còn tunhinlaiminh nếu đã thông các pháp mà các chư huynh đây thực tập thời có chi lại nghi vấn? ]

Có nghĩa:
Về LÝ thực tế thì một mảnh bụi nhỏ còn chẳng có
Nhưng về SỰ thì trong vạn hạnh, chẳng bỏ một hạnh nào cả.

Chính vì vậy mà chư Phật cứu độ vô lượng chúng sinh mà xem như không độ một ai cả. (không chấp có chúng sinh)
Nhưng muốn thành Phật thì phải giữ đầy đủ vạn hạnh, không bỏ một hạnh nào cả. (Chưa từng thấy ai không giữ giới mà đắc đạo)

[Đa tạ đh Binh. Thật khéo léo. Đây là việc cấp bách trên hết mà huynh nhắc nhở tunhinlaiminh. Bậc xuất gia là ruộng phước điền cho chúng sanh vẫn phải cúi đầu nghe chia sẽ này của huynh, huống hồ là cư sĩ quèn như đệ.]

(đh có 1 huynh đệ niệm tánh không liên tục nửa năm sau đó nói chi ra cũng cho mọi người thấy y đã xâm nhập được tánh Không dễ dàng, xem người khác tư tưởng mình là vô trí, ngu si, cang cường khó độ! Thực hư chuyện giữ giới là việc căn bản mà huynh trưởng còn thấy đồng môn bị Lủng Giới! Nếu không có người có đủ năng lực biết ai phạm giới Dâm - là giới kín thì đh này cũng giấu kg nói. Giới vọng ngữ thì còn nhiều hơn, mỗi lần họp chúng là chỉ nghe vị huynh đệ này nói Tràn, nói chi cũng Không, như nắm rõ hệ Bát Nhã trong nắm tay vậy. Ví như tội lỗi vốn Không nên 4 tội về khẩu là đều có phạm cả. Lời chân thật này nói ra mong đh nào rõ tánh Không thì xin chớ chấp là tôi nói lỗi người, coi là ngôn tự là huyễn cho xong, vì muốn phương tiện giúp bạn thì tôi phải làm thế nào?)

Người này chưa thông đạt tánh không. Bạn không nên thấy việc trước mắt mà qui kết cho cả Tông phái như vậy, Nghiệp nặng lắm.

[Nhất thiết duy tâm tạo, đa tạ đh Binh đã nhắc, nhưng tunhinlaiminh biết hàng Bồ tát vẫn còn tạo nghiệp, còn vô minh huống hồ kẻ phàm phu đây, nguyện lấy thân mình mà chịu nghiệp nếu vì nghiệp này mà có thể đưa chúng sanh mau đến bờ giác ngộ, 1 thân bất tịnh này có là chi! Tunhinlaiminh nương tha lực Phổ Hiền Bồ tát, đó chả phải lời phó chúc ân cần của Đức Bổn Sư, tôi đây chả dám tự có thể biết mà thực hành. Tuy nhiên, mong đh đọc cẩn thận, tôi chỉ nói về 1 đồng môn trong đạo tràng mình ra xin mọi người giúp đỡ, ai dám quên "mía sâu có đốt, nhà dột có nơi". Dù hồ đồ nhưng tôi cũng chưa tới nỗi "lấy vung nhỏ đậy nồi lớn, lấy tiếng Việt nói với người Anh" nên lời nhắc nhở có thêm là tốt, không thừa. Đa tạ đh.]

Tôi nghĩ nếu bạn chưa thông hiểu về tánh không thì đừng nên đả phá tông phái khác. kẻo tạo nghiệp, và làm mất đi có hội tiến tu của chính mình.

[Đa tạ đa tạ]

[anhshipga]

Tôi kém cõi chỉ biết nương về cái tâm Chơn (do đối đãi với Vọng) nhưng còn huyễn hóa này (vì còn chấp) mà đường về vẫn biết còn xa.

cái tâm Chơn (do đối đãi với Vọng) là cái gì ? nó ở đâu mà đòi "nương"?

Muốn hiểu việc này thì phải buông bỏ thân tâm xuống, dần dần sẽ tự sáng.

Còn đi tìm trên lý luận ngôn ngữ, lục lọi tìm tòi trong kinh điển, chạy đông chạy tây hỏi loạn xạ thì đến năm lừa vẫn chưa thôi.

[Thánh_Tri]

Hỏi: Thế nào gọi là tâm? Thế nào là an tâm?
Đáp: Ông chẳng cần lập tâm, cũng chẳng cần gượng an, chính là an vậy.

Hỏi: Nếu không có tâm, làm sao học đạo?
Đáp: Đạo chẳng phải tâm niệm, đâu ở nơi tâm.

Hỏi: Nếu chẳng phải tâm niệm, sẽ lấy cái gì niệm?
Đáp: Có niệm tức có tâm, có tâm tức trái đạo. Không niệm tức không tâm, không tâm tức đạo chân thật (chân đạo)

-----------
Tôi trích bài trên từ box thiền tông mà bác Binh đăng gần đây, mông đh đọc rồi có thể hiểu khởi tâm động niệm là trái với đạo.

Bởi do đạo hữu hỏi mới đáp.

Chứ nếu đạo hữu đã tu pháp môn nào rồi thì cứ tiếp tục tu pháp môn đó miễn sao là thấy có lợi ích cho mình và người là được.

Còn hỏi về Thiền Tông người có học hành thiền tông đã chỉ đạo hữu. Đạo hữu không nên vấn nạn họ mà phải học với tinh thần muốn học. Còn như đã không chịu thiền tông thì không cần phải học. Mọi việc tùy duyên.

Hơn nữa thiền tông khác hẳng các tôn phái khác, có thể nói là đối nghịch, ví dụ các tông phái khác đi hướng Đông thì thiền tông lại đi hướng Tây. Còn nếu các tông phái đều đi cả các hướng đông tây nam bắc thì thiền tông lại không đi hướng nào hoặc đi hướng Vô Hướng.

Do vậy mà tâm đạo hữu băng khoăng vì đạo hữu đã học tông phái khác và tâm thức đã quen với chiều hướng đó, nên bây giờ hỏi về thiền thấy nó khác và khó hiểu vì trái với tông phái khác và tâm thức đã quen của đạo hữu.