Trạng thái 1: Hiện tại khổ, tương lai quả báo khổ
- Như một người đã quyết tâm ăn chay trường, nhưng vì còn phải nuôi gia đình, làm đồ ăn cho con, người này sát sanh hại vật để có miệng thịt no lòng các con thì với cái tâm thật sự không muốn làm, cho nên khi làm vì con sẽ rất đau khổ. Người này hiện tại với cái tâm khổ, tương lai quả báo cũng sẽ khổ vì nói sao đi nữa cũng đã sát sanh rồi.
Trạng thái 2: Hiện tại vui, tương lai quả báo khổ
- Như một người cúng giổ người thân, mọi người đến đông vui, náo nhiệt, bày tiệc linh đình, đải heo bò gà đủ cá. Thì hiện tại thấy rất vui đó, người thân xum vầy, mọi người đến chung vui, nhưng tương lai quả báo khổ vì tạo nghiệp cho người vui trong giây lát mà quả báo xấu của ta lại chất chồng.
- Như một người muốn thăng tiến phải "thượng đội hạ đạp" được như ý thì hiện tại tuy vui đó nhưng tương lai chắc chắn khổ khôn cùng.
Trạng thái 3: Hiện tại khổ, tương lai quả báo vui
- Như một người quyết tâm việc xấu ác dù nhỏ không làm. Như một người biết rằng bán thịt chúng sanh sinh lời vô kể, giàu sang dể hơn rất nhiều nhưng vì nghe Phật dạy phải giử giới không sát sanh hại mạng, không mua bán chúng sanh thì tuy hiện tại cuộc sống không đầy đủ lắm nhưng chắc chắn tương lai quả báo rất vui vì đã nghe lời Phật.
- Như câu chuyện của 2 tỳ kheo về thăm Phật, một người trên đường đi thấy vũng nước có côn trùng trong đó, vì quá khát muốn giữ mạng về đãnh lể Phật nên đã uống, còn người kia vì nghe lời Phật dạy không sát sanh nên không uống và gục chết bên đường. Người Uống kia cho rằng người Không Uống ngốc quá, giữ thân mà tu mà về với Phật chứ. Tuy nhiên khi Người Uống về đãnh lễ Phật thì đã thấy Người Không Uống kia đã ngồi bên đức Phật tự bao giờ. Phật mới nói: Người tin ta, thực hành lời ta dạy thì coi như đã là gần ta rồi.
Trạng thái 4: Hiện tại vui, tương lai quả báo vui.
- Như một người biết giữ giới, thực hành phạm hạnh thì hiện tại mọi người kính yêu do phước đức lan toả, hiện tại được vui thì tương lai quả báo cũng vui.
- Như một người biết Thiểu Dục Tri Túc, sống đời phạm hạnh, giàu có tinh thần, mặc kệ vật chất thế gian thì hiện tại tâm an nhiên tự tại, không vướng mắc, sống đủ sống an lành ngay hiện tại thì tương lai quả báo cực kỳ an vui.
Trong bốn trạng thái Nhân Quả trên ta muốn tương lai như thế nào thì ngay hiện tại đây đã từ từ quyết định rồi. Từ từ dồn lại rồi chứ chẳng thể đợi một sự thay đổi đột biến ngay phút cuối đời đâu vì thói quen đã hình thành thì sao mà đổi ngay cho được nếu như không có sự huân tập từ từ ngày này qua năm nọ.
Chúc vui tất cả !
