Giải đáp câu đố, xuất xứ bài kệ trên trích trong quyển "Mười Đại Đệ Tử Phật", không rõ tác giả, do Nhà Xuất Bản Văn Hóa Thông Tin ấn hành chương "Tôn Giả Ca Chiên Diên - Luận Nghị đệ nhất", trang 88-92.
Trước đây tôi cũng có cuốn: "Thập Đại Đệ Tử" của tác giả Cao Hữu Đính, trong chương nói về Tôn Giả Ca Chiên Diên không thấy có đoạn viết về "Bài kệ thần bí" nói trên. Sách này cho người bạn mượn, nay đã thất lạc.
------------------------------
Ca Chiên Diên tự cho mình đã đắc đạo, xứng đáng cho người đời cúng dường, đâu cần mong đợi đức Phật xuất thế làm gì. Do đó, vị thầy thân thiết qua đời không lâu, ông chẳng còn cầu đảo để sớm gặp Phật đà.
Thời gian sau, tại miền đất hoang gần thành Ba la nại, người ta đào bới được nhiều di tích của một cổ thành mấy ngàn năm trước. Trong ấy có một tấm bia đá trên mặt khắc một lối chữ mà chẳng ai biết là thứ chữ gì. Dường như đó là một bài kệ, nhưng không ai đọc ra. Thiên hạ đồn rằng: Ai mà đọc được tấm bia đá đó, chắc chắn vị đó là một bậc đại giác mới hiểu được như vậy.
Một hôm, quốc vương Ba la nại bảo các đại thần:
- Nước chúng ta được một số bảo vật lưu truyền từ cổ đại, trong đó có tấm bia đá ghi kệ văn, các ngươi phải mau mau tìm hiểu cho ra. Nếu không, các nước lân cận sẽ cười nước chúng ta không có người trí. Nội trong bảy hôm, nếu như không ai hiểu được bài kệ ấy, ta sẽ cách chức các khanh.
Mệnh lệnh của nhà vua tuy thật nghiêm khắc, nhưng các đại thần từ xưa đến giờ chưa từng thấy thứ chữ này, đều lấm lét nhìn nhau chẳng biết phải làm gì. Sau cùng, các quan dâng kiến nghị lên nhà vua, xin treo bảng thông báo cho toàn quốc, ai đọc được bài kệ trên bia cũ sẽ được trọng thưởng mỹ nữ và tài vật châu báu.
Yết thị của nhà vua nêu ra, tin tức bay đến tai Ca Chiên Diên. Thầy lập tức nhớ đến cậu A Tư Đà đã từng dạy cho mình các thứ chữ trên mọi quốc gia, và những thứ chữ của chư Thiên mình cũng được học rất nhiều. Cho nên thầy rất mực tự tin ra gỡ bảng.
Quả thật, Ca Chiên Diên đọc được toàn bộ bài kệ. Thầy nói đó là thứ văn tự của Phạm Thiên, người không có thần thông chẳng thể nào thấu rõ được. Thầy bèn phiên dịch bài kệ ra cho quốc vương nghe, ý tứ như thế này:
- Ai là vua trong các vị vua?
Ai là thánh trong các bậc thánh?
Thế nào là người ngu?
Thế nào là bậc trí?
Làm sao để lìa cấu uế?
Làm sao để đạt được Niết bàn?
Ai là kẻ chìm trong biển sanh tử?
Ai là người tiêu diêu nơi cõi nước giải thoát?
Lâu nay, mọi người đọc không ra bài kệ thần bí, Ca Chiên Diên đã vén tấm màn bí mật lên, và toàn quốc đều truyền tụng rất nhanh chóng. Tuy ai nấy đều biết đọc suông như thế, nhưng chẳng người nào hiểu được ý chỉ của bài kệ ra sao, ngay cả Ca Chiên Diên cũng không giải đáp được.
Bài văn trên thạch bia ấy, mỗi câu là một nghi vấn trừu tượng, nếu đem các học thuyết đương thời để giải đáp cũng chỉ được phần nào, còn muốn thấu đáo toàn bộ vấn đề thiệt là không có lời đáp. Nhà vua tuy công nhận sức bác học của Ca Chiên Diên, thông hiểu cả văn tự Phạm Thiên, nhưng thầy không giải thích được nghi vấn của bài kệ, đã lưu lại một dấu hỏi lớn. Nhà vua lại ra lệnh treo giải thưởng, yêu cầu học giả trong thiên hạ đến khai thông vấn đề.
Ca Chiên Diên không chịu thua, thầy bèn hứa với nhà vua nội trong bảy ngày nhất định sẽ trở lại giải đáp ý chỉ này.
Ca Chiên Diên đã hứa chắc với nhà vua, trở về khảo cứu triệt để, thiệt là cái ý chỉ của bài kệ chẳng thể dùng trí tưởng mà truy tầm cho được. Phen này chỉ có một bậc đại giác ngộ mới có thể giải đáp được thôi.
Đến lúc không còn biện pháp gì nữa, Ca Chiên Diên phải đi cầu cứu người khác. Ban đầu thầy đến chỗ Phú Lan Na Ca Diếp thỉnh giáo, sau đó lại tìm đến từng người trong nhóm lục sư ngoại đạo học hỏi, mà ý kiến của họ chỉ rất thô thiển, cũng giống như Ca Chiên Diên một thứ, chẳng phải là ý nghĩa đích thực của kệ văn.
Cùng đường hết lối, Ca Chiên Diên mới nghĩ đến Phật đà. Nghĩ đến Phật, thầy lại càng không muốn đi thỉnh giáo. Thầy nghĩ: "Bài kệ này, văn tự cõi trời, các lão Bà la môn trưởng thượng, uy quyền một cõi mà còn không biết, Cù Đàm tuổi còn trẻ làm sao mà biết được?" Sau cùng, nhớ đến lời cậu trước khi tạ thế, đã hai ba phen đinh ninh căn dặn, sau khi Phật thành đạo, nhất định mình phải đi tìm Ngài tu tập. Nhưng Cù Đàm tuổi tác không bao lăm, làm sao thành tựu được công hạnh Phật đà viên mãn ư? Sau rốt thầy mới đả thông tư tưởng, ngộ đạo không thể căn cứ trên tuổi tác lớn nhỏ mà quyết định, và nhắm hướng Lộc Dã Uyển đi tới.
Từ xưa đến nay, quả thật người có thể giải đáp bài kệ ấy chỉ có Phật. Chẳng kể văn kệ trên tấm bia là thật hay không thật, nhưng nó ám chỉ một ý nghĩa sâu xa. Đức Thế Tôn nhiều năm nỗ lực tu hành, mục đích là để khai thông vấn đề đó. Sự chứng ngộ của ngài là một giải đáp hết sức sống động cho câu hỏi đã nêu.
Ca Chiên Diên bái kiến đức Phật, mới biết lời nói của cữu phụ không sai. Thầy chưa biết được trí tuệ của Phật như đại hải, chỉ mới thấy tướng hảo trang nghiêm của ngài, đã khởi lòng cung kính vô biên.
Ca Chiên Diên chắp tay, tụng qua bài kệ một lượt, cầu mong đức Phật giải đáp cho.
Đức Thế Tôn chẳng cần suy nghĩ, như đại chung vừa chạm nhẹ đã vang tiếng, ngài dùng kệ đáp lại rằng:
- Vua trong các vua là vua cõi trời thứ sáu.
Thánh trong các thánh là đức Phật đại giác.
Bị vô minh nhiễm ô gọi là kẻ ngu
Hay diệt hết các phiền não là bậc trí.
Tu đạo, trừ tham, sân, si tức là lìa cấu uế.
Hoàn thành giới định huệ tức chứng Niết bàn.
Người chấp trước nơi ngã pháp chìm trong biển sanh tử
Người chứng được pháp tánh duyên khởi dạo chơi trong cõi giải thoát.
Ca Chiên Diên rất thông minh, nghe Phật đáp xong, mỗi câu mỗi lời đều thâm nhập vào tạng phủ, mối nghi ngờ ám ảnh trong tâm đều được ánh sáng trí tuệ dẹp tan. Thầy vui mừng lặng đi giây lâu không nói nên lời, sau cùng mới tụng lại bài kệ của Phật và hướng về phía ngài đảnh lễ. Mối cảm kích của Ca Chiên Diên chẳng lạ gì, vì vừa nghe lời đức Phật thầy liền khai ngộ, theo đó mà thông hiểu chân lý.
Đức Phật rất ưa thích ông thầy Bà la môn này, ngài khen Ca Chiên Diên thiện căn sâu dày, và lại dạy đạo lý cho một phen nữa. Ca Chiên Diên lễ tạ xong, liền đem bài kệ đáp của đức Phật trở về thuật cho nhà vua nghe. Sau đó tuyên bố với các tín đồ của mình rằng từ nay thầy sẽ quy y đức Phật, làm đệ tử bậc đại Thánh.
--------------------------
Chỗ hiểu biết của tôi về câu: "Vua trong các vua là vua cõi trời thứ sáu", tức là: Tứ Thiên Vương ở cõi Dục Giới.
. 
.
, kinh Pháp Hoa có dạy ở phẩm 'Dược Vương Bồ Tát Bổn Sự' như đoạn con trích trong link dưới: