Vô thủ
24/07/2013 lúc 11:19 sáng
@Hiếu Nguyễn: ” (1) Như lý,
hợp cách, đúng đắn là theo TIÊU CHÍ Nào? Có Đoạn KINH NÀO Đức Phật Chỉ Rõ Ra Cách Mà Ta Cần Phải “TÁC Ý” Không Ạ? ”
Này Hiền giả! Hãy lóng nghe và khéo Tác Ý !
– Này Hiền giả! Thế Tôn đã dạy: “nếu các du sĩ ngoại đạo có hỏi như sau: Tất cả pháp lấy gì làm sanh khởi?”, thời vị ấy cần phải được trả lời: “Tất Cả Pháp lấy TÁC Ý làm Sanh khởi” (chương X, phẩm VI, Tăng Chi Bộ kinh)
này Hiền giả! “Tất Cả Pháp” gì, mà các Pháp ấy lấy “TÁC Ý” làm Sanh khởi?
ở đây,này Hiền giả, các Pháp như: “Lậu hoặc, Tri Kiến, Nghiệp, Tinh Tấn, Chánh niệm Tỉnh giác, 5 Triền cái, 7 Giác chi, 8 Thánh đạo” là các Pháp đã được Thế Tôn, bậc A-la-hán Chánh Đẳng Giác giảng dạy.
LẬU HOẶC
– “Này các Tỷ-kheo, Ta giảng sự diệt tận các lậu hoặc Cho Người BIẾT, Cho Người THẤY, KHÔNG Phải cho người không biết, cho người không thấy. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là sự diệt tận các lậu hoặc cho người biết, cho người thấy: CÓ Như Lý Tác Ý và KHÔNG Như Lý Tác Ý.
Này các Tỷ-kheo, do KHÔNG Như Lý Tác Ý, các lậu hoặc chưa sanh được sanh khởi, và các lậu hoặc đã sanh được tăng trưởng.
Này các Tỷ-kheo, do Như Lý TÁC Ý, các lậu hoặc chưa sanh không sanh khởi, và các lậu hoặc đã sanh được trừ diệt.
………….
Vị ấy Như Lý Tác Ý:”đây là Khổ”, Như Lý Tác Ý:”đây là khổ Tập”, Như Lý Tác Ý:”đây là khổ Diệt”, Như Lý Tác Ý:”đây là Con Đường đưa đến khổ diệt”. Nhờ vị ấy tác ý như vậy, ba kiết sử được trừ diệt: thân kiến, nghi, giới cấm thủ.
Này các Tỷ-kheo, các pháp ấy được gọi là các Lậu Hoặc phải do tri Kiến được đoạn trừ.” (kinh Tất Cả Các Lậu Hoặc – Trung Bộ kinh)
THÁNH ĐẠO TÁM NGÀNH
“55.VII. Như Lý (1) (
Yoniso). (S.v,31)
1) …
2)– Này các Tỷ-kheo, như cái Đi Trước và điềm tướng Báo TRƯỚC mặt trời mọc, tức là rạng đông; cũng vậy, này các Tỷ-kheo, Cái Đi TRƯỚC và điềm tướng báo trước Thánh đạo Tám ngành sanh khởi chính là đầy đủ Như Lý TÁC Ý (yonisomana-sikàrasampadà).
3) Này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo đầy đủ Như Lý TÁC Ý này, thời chờ đợi rằng Thánh đạo Tám ngành sẽ được tu tập, Thánh đạo tám ngành sẽ được sung mãn.” (Tương ưng Đạo,phẩm IV – Tương Ưng Bộ kinh)
CHÁNH KIẾN
“
Ta Không thấy một pháp nào khác, này các Tỷ-kheo, do Pháp ấy, Chánh kiến chưa sanh được sanh khởi, hay Chánh kiến đã sanh được tăng trưởng, này các Tỷ-kheo, như Như Lý TÁC Ý.
Do Như Lý TÁC Ý, này các Tỷ-kheo, Chánh kiến chưa sanh được sanh khởi, hay Chánh kiến đã sanh được tăng trưởng.” (Chương I,Phẩm XVII – Tăng Chi Bộ kinh)
Hay là:
Có hai duyên này, này các Tỷ-kheo, khiến tà kiến sanh khởi. Thế nào là hai?
“Tiếng Nói Của Người Khác” và “Không Như Lý TÁC Ý”. Những Pháp này, này các Tỷ-kheo, là hai Duyên khiến Tà Kiến sanh khởi.
Có hai duyên này, này các Tỷ-kheo, khiến Chánh kiến sanh khởi. Thế nào là hai? “Tiếng Nói Của Người Khác” và “Như Lý TÁC Ý”. Những Pháp này, này các Tỷ-kheo, là hai Duyên khiến Chánh kiến sanh khởi.” (Chương II,phẩm XI – Tăng Chi Bộ kinh)
do nhân này,do duyên này, này Hiền giả! đầu MỌI Thời Pháp, Thế Tôn LUÔN nhắc nhở và sách tấn các Đệ tử: “Này các Ty-kheo, hãy lóng Nghe và khéo TÁC Ý, Ta sẽ nói… ”;
vì sao vậy,này Hiền giả? vì rằng:
Có Hai hạng người này xuyên tạc Như Lai. Thế nào là hai? “Người Độc Ác với Tâm đầy Sân Hận”, và “người có Lòng Tin Với TÀ Kiến”. Này các Tỷ-kheo, có Hai hạng người này xuyên tạc Như Lai.”
(chương II,phẩm III – Tăng Chi Bộ kinh)
lại nữa, này Hiền giả:
“có hạng người đi đến khu vườn(tinh xá) thường thường nghe pháp từ các Tỷ-kheo, các vị Tỷ-kheo thuyết pháp cho người ấy, Sơ Thiện, Trung Thiện, Hậu Thiện, có Nghĩa, có Văn, trình bày Phạm hạnh hoàn toàn viên mãn thanh tịnh. Người ấy, Tại Chỗ Ngồi ấy, đối với bài thuyết giảng ấy, KHÔNG Có Tác Ý đến đoạn Đầu, KHÔNG Có Tác Ý đến đoạn Giữa, KHÔNG Có Tác Ý đến đoạn Cuối. Cũng vậy, khi người ấy Từ Chỗ Ngồi Ấy Đứng Lên, đối với bài thuyết giảng ấy, người ấy KHÔNG Có Tác Ý đến đoạn Đầu, KHÔNG Có Tác Ý đến đoạn Giữa, KHÔNG Có Tác Ý đến đoạn Cuối. Ví như này các Tỷ-kheo, một cái ghè bị Lộn Ngược, nước chứa trong ấy tuôn chảy, không có dừng lại. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là hạng người với trí tuệ Lộn Ngược.” (chương III,phẩm III – Tăng Chi Bộ kinh)
như vậy, này Hiền giả!
1 người đến học tập trong Chánh pháp, nếu như người ấy không có khéo lóng Nghe, “không có khéo Tác Ý” trên những gì được nghe, thời KHÔNG Có Lợi Ích cho người ấy và vị ấy hoàn toàn có thể trở thành người “Có Lòng Tin và xuyên tạc Như Lai”
NGHIỆP
“Phàm có những pháp nào, này các Tỷ-kheo, dự phần về Thiện và Bất thiện, nhưng thuộc về Phần THIỆN, Tất Cả Những Pháp Ấy lấy Như Lý TÁC Ý làm căn bản, lấy Như Lý TÁC Ý làm chỗ quy tụ; Như Lý TÁC Ý được gọi là TỐI THƯỢNG đối với những pháp ấy.” (Tương ưng Giác Chi,phẩm IV – Tương Ưng Bộ kinh)
“Ý Dẫn Đầu Các Pháp. Ý Làm Chủ, Ý Tạo,
Nếu tác Ý nhiễm ô, Nói lên hay hành động,
Khổ não liền theo sau, như xe theo bò kéo.
Ý Dẫn Đầu Các Pháp. Ý Làm Chủ, Ý Tạo,
Nếu tác Ý thanh tịnh, Nói lên hay hành động,
An lạc liền theo sau, như bóng chẳng rời hình” (Kệ số 01 – Kinh Pháp Cú)
“Bạch Thế Tôn, do nhân gì, do duyên gì, ác Nghiệp được làm, ác Nghiệp được tiếp tục làm? … Này Mahàli, do nhân PHI Như Lý TÁC Ý, do duyên PHI Như Lý TÁC Ý, ác Nghiệp được làm, ác Nghiệp được tiếp tục làm.
Bạch Thế Tôn, do nhân gì, do duyên gì, thiện Nghiệp được làm, thiện Nghiệp được tiếp tục làm? … Này Mahàli, do nhân Như Lý TÁC Ý, do duyên Như Lý TÁC Ý, Thiện Nghiệp được làm, Thiện Nghiệp được tiếp tục làm.”(Chương X,phẩm V – Tăng Chi Bộ kinh)
“Này các Tỷ-kheo, với vị Tỷ-kheo hữu học, tâm chưa thành tựu, đang sống cần cầu vô thượng an ổn khỏi các triền ách, sau khi làm thành nội chi phần, Ta Không Thấy Một Chi Phần Nào Khác, được nhiều lợi ích như vậy, này các Tỷ-kheo, tức là Như Lý TÁC Ý.
Này các Tỷ-kheo, vị Tỷ-kheo Như Lý TÁC Ý, Từ Bỏ BẤT Thiện, Tu Tập THIỆN.” (kinh Phật Thuyết Như Vậy,chương I,phẩm II – Tiểu Bộ kinh)
TINH TẤN
“7.- Ta Không Thấy Một Pháp Nào Khác, này các Tỷ-kheo, do Pháp ấy, các pháp Thiện chưa sanh được sanh khởi, và các pháp Bất thiện đã sanh được đoạn tận, này các Tỷ-kheo, như Như Lý TÁC Ý. Với người Như Lý TÁC Ý, này các Tỷ-kheo, các pháp Thiện chưa sanh được sanh khởi, và các pháp Bất thiện đã sanh được đoạn tận.” (chương I,phẩm Tinh Tấn – Tăng Chi Bộ kinh)
“Này các Tỷ kheo, và thế nào là Chánh tinh tấn? Này các Tỷ kheo,
ở đây Tỷ kheo, đối với các ác, bất thiện pháp chưa sanh,
Khởi Lên Ý Muốn không cho sanh khởi; vị này nỗ lực, tinh tấn, quyết tâm, trì chí.
Ðối với các ác, bất thiện pháp đã sanh,
Khởi Lên Ý Muốn trừ diệt, vị này nỗ lực, tinh tấn, quyết tâm, trì chí.
Ðối với các Thiện pháp chưa sanh,
Khởi Lên Ý Muốn khiến cho sanh khởi; vị này nỗ lực, tinh tấn, quyết tâm, trì chí.
Ðối với các Thiện pháp đã sanh,
Khởi Lên Ý Muốn khiến cho an trú, không cho băng hoại, khiến cho tăng trưởng, phát triển, viên mãn. Vị này nỗ lực, tinh tấn, quyết tâm, trì chí.
Này các Tỷ kheo, như vậy gọi là Chánh tinh tấn.” (Đại kinh Niệm xứ – Trường Bộ kinh)
CHÁNH NIỆM TỈNH GIÁC
“Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng KHÔNG Chánh Niệm Tỉnh Giác có thức ăn, không phải không có thức ăn. Và Cái Gì là thức ăn cho KHÔNG Chánh Niệm Tỉnh Giác? PHI Như Lý TÁC Ý, cần phải trả lời như vậy.
……………
Này các Tỷ-kheo, Chánh Niệm Tỉnh Giác có thức ăn, không phải không có thức ăn. Cái gì là thức ăn cho CHÁNH NIỆM TỈNH GIÁC? Như Lý TÁC Ý, cần phải trả lời như vậy” (Chương X,phẩm VII – Tăng Chi Bộ kinh)
* tóm lại:
Khởi đầu “điềm Đi TRƯỚC, điềm Báo TRƯỚC” Thánh Đạo Tám Ngành sẽ sanh khởi & được tu tập viên mãn, là Như Lý TÁC Ý. Kế đến, Như Lý TÁC Ý phản ánh và Tác Động vào “từng chi phần” của Thánh đạo Tám ngành, gồm có: CHÁNH Kiến, Chánh Nghiệp, Chánh Tinh Tấn, Chánh Niệm. Đặc biệt là nếu khéo Như Lý TÁC Ý trên 4 Thánh Đế, tức là “KHỔ,TẬP,DIỆT,ĐẠO” thời có thể đoạn diệt 3 Kiết sử, chứng quả Dự lưu.
5 TRIỀN CÁI
“I. Món Ăn Của Các Triền Cái
1-2) …
3) — Cái gì là món ăn, này các Tỷ-kheo, khiến cho Dục THAM (kàmacchanda) chưa sanh được sanh khởi; hay dục tham đã sanh được tăng trưởng, quảng đại? Có TỊNH Tướng, này các Tỷ-kheo. Ở đây, nếu PHI Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này là món ăn khiến cho dục tham chưa sanh được sanh khởi, hay dục tham đã sanh được tăng trưởng, quảng đại.
4) Cái gì là món ăn, này các Tỷ-kheo, khiến cho SÂN chưa sanh được sanh khởi; hay sân đã sanh được tăng trưởng, quảng đại? Có CHƯỚNG NGẠI Tướng (patighanimittam), này các Tỷ-kheo. Ở đây, nếu PHI Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này là món ăn khiến cho sân chưa sanh được sanh khởi, hay sân đã sanh được tăng trưởng, quảng đại.
5) Cái gì là món ăn, này các Tỷ-kheo, khiến cho Hôn Trầm Thụy Miên chưa sanh được sanh khởi; hay hôn trầm thụy miên đã sanh được tăng trưởng, quảng đại? KHÔNG Hân Hoan, Biếng Nhác, Chán Nản, Ăn Quá No, Tâm Uể Oải. Ở đây, nếu PHI Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này là món ăn khiến cho hôn trầm thụy miên chưa sanh được sanh khởi, hay hôn trầm thụy miên đã sanh được tăng trưởng, quảng đại.
6) Cái gì là món ăn, này các Tỷ-kheo, khiến cho Trạo Hối chưa sanh được sanh khởi, hay trạo hối đã sanh được tăng trưởng, quảng đại? Có Tâm Chưa Được CHỈ Tịnh, này các Tỷ-kheo. Ở đây, nếu PHI Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này là món ăn khiến cho trạo hối chưa sanh được sanh khởi, hay trạo hối đã sanh được tăng trưởng, quảng đại.
7) Cái gì là món ăn, này các Tỷ-kheo, khiến cho Nghi hoặc chưa sanh được sanh khởi, hay nghi hoặc đã sanh được tăng trưởng, quảng đại? Có Các Pháp Trú Xứ Của Nghi hoặc. Ở đây, nếu PHI Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này là món ăn khiến cho nghi hoặc chưa sanh được sanh khởi, hay nghi hoặc đã sanh được tăng trưởng, quảng đại.
III. Không Phải Món Ăn Cho Các Triền Cái
15) — Và này các Tỷ-kheo, cái gì không phải món ăn khiến cho dục tham chưa sanh được sanh khởi, hay dục tham đã sanh được tăng trưởng, quảng đại? Này các Tỷ-kheo, có bất tịnh tướng. Ở đây, nếu như lý tác ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này không phải là món ăn khiến cho dục tham chưa sanh được sanh khởi, hay dục tham đã sanh được tăng trưởng, quảng đại.
16) Và này các Tỷ-kheo, cái gì không phải món ăn khiến cho sân chưa sanh được sanh khởi, hay sân đã sanh được tăng trưởng, quảng đại? Này các Tỷ-kheo, có từ tâm giải thoát. Ở đây, nếu như lý tác ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này không phải là món ăn khiến cho sân chưa sanh được sanh khởi, hay sân đã sanh được tăng trưởng, quảng đại.
17) Và này các Tỷ-kheo, cái gì không phải món ăn khiến cho hôn trầm thụy miên chưa sanh được sanh khởi, hay hôn trầm thụy miên đã sanh được tăng trưởng, quảng đại? Này các Tỷ-kheo, có phát cần giới, tinh cần giới, dõng mãnh giới. Ở đây, nếu như lý tác ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này không phải là món ăn khiến cho hôn trầm thụy miên chưa sanh được sanh khởi, hay hôn trầm thụy miên đã sanh được tăng trưởng, quảng đại.
18) Và này các Tỷ-kheo, cái gì không phải món ăn khiến cho trạo hối chưa sanh được sanh khởi, hay trạo hối đã sanh được tăng trưởng, quảng đại? Này các Tỷ-kheo, có tâm chỉ tịnh. Ở đây, nếu như lý tác ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này không phải là món ăn khiến cho trạo hối chưa sanh được sanh khởi, hay trạo hối đã sanh được tăng trưởng, quảng đại.
19) Và này các Tỷ-kheo, cái gì không phải món ăn khiến cho nghi hoặc chưa sanh được sanh khởi, hay nghi hoặc đã sanh được tăng trưởng, quảng đại? Này các Tỷ-kheo, có pháp thiện và bất thiện, có pháp có tội và không có tội, có pháp liệt và thắng, có pháp dự phần vào đen và trắng. Ở đây, nếu như lý tác ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này không phải là món ăn khiến cho nghi hoặc chưa sanh được sanh khởi, hay nghi hoặc đã sanh được tăng trưởng, quảng đại.” (Tương ưng Giác chi,phẩm VI – Tương Ưng Bộ kinh)
7 GIÁC CHI
“2) Ví như, này các Tỷ-kheo, cái này là điềm Đi TRƯỚC,là tướng Báo TRƯỚC mặt trời sắp mọc, tức là rạng đông. Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, CÁI Này là điềm đi trước, là tướng báo trước bảy giác chi sanh khởi, tức là Như Lý TÁC Ý. Tỷ-kheo thành tựu Như Lý TÁC Ý, này các Tỷ-kheo, được chờ đợi rằng: bảy giác chi sẽ được tu tập, bảy giác chi sẽ được làm cho sung mãn.” (Tương ưng Giác chi,phẩm II – Tương Ưng Bộ kinh)
“IV. Không Phải Là Món Ăn Cho Các Giác Chi
20) — Và này các Tỷ-kheo, cái gì không phải là món ăn khiến cho niệm giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay niệm giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn? Này các Tỷ-kheo, Có Các Pháp Trú Xứ Cho NIỆM Giác Chi. Ở đây, nếu PHI Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này không phải món ăn khiến niệm giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay niệm giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn.
21) Và này các Tỷ-kheo, cái gì không phải là món ăn khiến cho trạch pháp giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay trạch pháp giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn? Này các Tỷ-kheo, có các Pháp Thiện và Bất Thiện, Có Tội và Không Có Tội, liệt và thắng, dự phần vào đen và trắng. Ở đây, nếu PHI Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này không phải là món ăn khiến cho trạch pháp giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay trạch pháp giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn.
22) Và này các Tỷ-kheo, cái gì không phải là món ăn khiến cho tinh tấn giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay tinh tấn giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn? Này các Tỷ-kheo, có Phát Cần Giới, Tinh Cần Giới, Dõng Mãnh Giới. Ở đây, nếu PHI Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này không phải là món ăn khiến cho tinh tấn giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay tinh tấn giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn.
23) Và này các Tỷ-kheo, cái gì không phải món ăn khiến cho hỷ giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay hỷ giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn? Này các Tỷ-kheo, Có Những Pháp Trú Xứ Cho HỶ Giác Chi. Ở đây, nếu PHI Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này không phải món ăn khiến cho hỷ giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay hỷ giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn.
24) Và này các Tỷ-kheo, cái gì không phải món ăn khiến cho khinh an giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay khinh an giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn? Này các Tỷ-kheo, có THÂN Khinh An, TÂM Khinh An. Ở đây, nếu PHI Như Lý TÁC Ý, làm cho sung mãn, thời chính cái này không phải món ăn khiến cho khinh an giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay khinh an giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn.
25) Và này các Tỷ-kheo, cái gì không phải món ăn khiến cho định giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay định giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn? Này các Tỷ-kheo, Có TỊNH CHỈ Tướng, BẤT LOẠN Tướng. Ở đây, nếu PHI Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này không phải món ăn khiến cho định giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay định giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn.
26) Và này các Tỷ-kheo, cái gì không phải món ăn khiến cho xả giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay xả giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn? Này các Tỷ-kheo, Có Các Pháp Trú Xứ Cho XẢ Giác Chi. Ở đây, nếu PHI Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này không phải món ăn khiến cho xả giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay xả giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn.
II. Món Ăn Cho Các Giác Chi
8) — Cái gì là món ăn, này các Tỷ-kheo, khiến cho niệm giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay niệm giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn? Này các Tỷ-kheo, Có Các Pháp Trú Xứ Cho NIỆM Giác Chi. Ở đây, nếu Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này là món ăn khiến cho niệm giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay niệm giác chi đã sanh được tu tập, làm cho viên mãn.
9) Và này các Tỷ-kheo, cái gì là món ăn khiến cho trạch pháp giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay trạch pháp giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn? Có Những Pháp Thiện và Bất Thiện, này các Tỷ-kheo, Có Những Pháp Có Tội và Không Có Tội, có những pháp liệt và thắng, có những pháp dự phần đen và trắng. Ở đây, nếu Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này là món ăn khiến cho trạch pháp giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay trạch pháp giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn.
10) Và này các Tỷ-kheo, cái gì là món ăn khiến cho tinh tấn giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay tinh tấn giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn? Có Phát Cần Giới, này các Tỷ-kheo, Tinh Cần giới, Dõng Mãnh Giới. Ở đây, nếu Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này là món ăn khiến cho tinh tấn giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay tinh tấn giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn.
11) Và này các Tỷ-kheo, cái gì là món ăn khiến cho hỷ giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay hỷ giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn? Ở đây, này các Tỷ-kheo, Có Những Pháp Trú Xứ Cho HỶ Giác Chi. Ở đây, nếu Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này là món ăn khiến cho hỷ giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay hỷ giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn.
12) Và này các Tỷ-kheo, cái gì là món ăn khiến cho khinh an giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay khinh an giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn? Này các Tỷ-kheo, có THÂN Khinh An, TÂM Khinh An. Ở đây, nếu Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này là món ăn khiến cho khinh an giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay khinh an giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn.
13) Và này các Tỷ-kheo, cái gì là món ăn khiến cho định giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay định giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn? Này các Tỷ-kheo, Có TỊNH CHỈ Tướng, BẤT LOẠN Tướng. Ở đây, nếu Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này là món ăn khiến cho định giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay định giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn.
14) Và này các Tỷ-kheo, cái gì là món ăn khiến cho xả giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay xả giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn? Này các Tỷ-kheo, Có Các Pháp Trú Xứ Cho XẢ Giác Chi. Ở đây, nếu Như Lý TÁC Ý được làm cho sung mãn, thời chính cái này là món ăn khiến cho xả giác chi chưa sanh được sanh khởi, hay xả giác chi đã sanh được tu tập, được làm cho viên mãn.” (phẩm VI,Tương ưng Giác chi – Tương Ưng Bộ)
* Như vậy, này Hiền giả! là các pháp
vận hành theo nguyên lý Duyên khởi: “Cái này có mặt, Cái kia có mặt. Cái này diệt,Cái kia diệt”.
ở đây, này Hiền giả :
– “Tịnh tướng” + “Phi như lý tác ý” => Dục Tham sanh & tăng trưởng
“Bất Tịnh tướng” + “Như lý Tác Ý” => Dục Tham đoạn diệt & Ko sanh khởi
– “Chướng Ngại tướng” + “Phi như lý tác ý” => Sân sanh & tăng trưởng
“Từ Tâm giải thoát” + “Như lý Tác Ý” => Sân đoạn diệt & Ko sanh khởi
– “Không hân hoan, biếng nhác, uể oải,ăn no” + “Phi như lý tác ý”=> Hôn trầm Thụy Miên sanh & tăng trưởng
“Phát cần giới, tinh tấn giới, dõng mãnh giới” + “Như lý Tác Ý” =>Hôn trầm Thụy Miên đoạn diệt & Ko sanh khởi
– “Tâm chưa tịnh Chỉ” + “Phi như lý tác ý” => Trạo hối sanh & tăng trưởng
“Tâm được Chỉ tịnh” + “Như lý Tác Ý” => Trạo hối đoạn diệt & Ko sanh khởi
– “Có pháp là trú xứ của Nghi hoặc” + “Phi như lý tác ý” => Nghi hoặc sanh & tăng trưởng
“Có pháp Thiện,pháp Bất Thiện, Có tội,Ko có tội” + “Như lý Tác Ý”=> Nghi hoặc đoạn diệt & Ko sanh khởi.
ở đây, này Hiền giả :
– “Có Pháp là trú xứ cho Niệm giác chi” + “Phi như lý tác ý” =>Niệm giác chi Không sanh & viên mãn
“Có Pháp là trú xứ cho Niệm giác chi” + “Như lý Tác Ý” => Niệm giác chi sanh & tu tập viên mãn
– “Có pháp Thiện,pháp Bất Thiện, Có tội,Ko có tội” + “Phi như lý tác ý” => Trách Pháp giác chi Không sanh & viên mãn
“Có pháp Thiện,pháp Bất Thiện, Có tội,Ko có tội” + “Như lý Tác Ý”=> Trạch Pháp giác chi sanh & tu tập viên mãn
– “Có phát cần giới, tinh tấn giới, dõng mãnh giới” + “Phi như lý tác ý” => Tinh Tấn giác chi Không sanh & viên mãn
“Có phát cần giới, tinh tấn giới, dõng mãnh giới” + “Như lý Tác Ý”=> Tinh Tấn giác chi sanh & tu tập viên mãn
– “Có pháp trú xứ cho Hỷ giác chi” + “Phi như lý tác ý” => Hỷ giác chi Không sanh & viên mãn
“Có pháp trú xứ cho Hỷ giác chi” + “Như lý Tác Ý” => Hỷ giác chisanh & tu tập viên mãn
– “Có Thân khinh an,Tâm khinh an” + “Phi như lý tác ý” => Khinh angiác chi Không sanh & viên mãn
“Có Thân khinh an,Tâm khinh an” + “Như lý Tác Ý” => Khinh angiác chi sanh & tu tập viên mãn
– “Có tịnh Chỉ tướng, bất loạn tướng” + “Phi như lý tác ý” => Địnhgiác chi Không sanh & viên mãn
“Có tịnh Chỉ tướng, bất loạn tướng” + “Như lý Tác Ý” => Định giác chi sanh & tu tập viên mãn
– “Có pháp là trú xứ cho Xả giác chi” + “Phi như lý tác ý” => Xả giác chi Không sanh & viên mãn
“Có pháp là trú xứ cho Xả giác chi” + “Như lý Tác Ý” => Xả giác chisanh & tu tập viên mãn
** LƯU Ý: trong các Duyên sanh khởi “5 Triền cái”
có pháp Thuận-
có pháp Nghịch, tức là: “”TỊNH Tướng” nghịch với “BẤT Tịnh tướng”, “CHƯỚNG NGẠI tướng” nghịch với “TỪ TÂM”,…
còn trong các Duyên sanh khởi “7 Giác chi” thời các Pháp tiên khởi là khách quan, tức là
Có tác ý thì Sanh khởi-Không tác ý thì Không sanh khởi, tức là: "trú xứ cho Niệm","trú xứ cho Hỷ"…
như vậy, này Hiền giả! là “Như Lý TÁC Ý” được Thế Tôn nói đến trong nhiều phương diện sai khác,
như vậy, này Hiền giả! là các “TIÊU CHÍ”, các “KINH VĂN” Thế Tôn giảng rõ các PHÁP(Như Lý) để cho các Đệ tử TÁC Ý.
@Bs Phạm Doãn: nếu không có gì phiền hà và bất tiện, mong rằng Hiền giả chuyển những lời này đến Hiền giả Hiếu Nguyễn, để cho Hiền giả ấy được lợi ích, được nhiều tăng thịnh trong Thánh đạo Thiện pháp. Cảm ơn Hiền giả!
Kính chúc Chư Hiền giả an lạc, tinh tấn !!
(
https://thaoluantrungbokinh.wordpress.c ... tuong-tri/)