NIỆM PHẬT TRONG GIỜ PHÚT LÂM CHUNG
Đã gửi: 23/07/14 18:22
Xin được trích một đoạn nói về pháp Niệm Phật cho người đang trong giờ phút lâm chung và luận về mối tương quan giữa phước với tội được ghi trong kinh Mi Tiên Vấn Đáp, một bộ luận của Ngài Pitakaculàbhaya trước tác nhưng được hậu thế trân trọng như "kinh", do HT Giới Nghiêm dịch ra Việt ngữ:
"Đức vua hỏi:
- Trong hàng ngũ Sa môn của Đại đức, có người thuyết rằng, có kẻ trọn đời làm ác nhưng đến khi lâm tử, họ tưởng nghĩ đến Phật, ân đức hoặc tướng hảo quang minh sáng chói của Ngài thì có thể sanh lên cõi trời. Điều ấy thật khó tin! Lại nữa, các vị ấy còn thuyết rằng, người nào đã lỡ tạo nghiệp sát sanh, không cần phải nhiều lần, dù chỉ một lần, người ấy phải bị đọa địa ngục chẳng sai. Điều ấy lại càng không thể tin được!
- Tâu Đại vương! Đại vương nghĩ thế nào, nếu có người ném một viên đá nhỏ độ bằng hột bắp hay hột tiêu xuống mặt nước, viên đá ấy sẽ nổi hay chìm?
- Chắc chắn phải chìm.
- Nếu có một người chất vài trăm viên đá lớn vào một chiếc ghe rất to, có sức chở rất lớn - thì vài trăm viên đá ấy có chìm không, Đại vương?
- Thưa không.
- Cũng vậy là tội và phước cùng sự tương quan giữa phước và tội, tâu Đại vương! Một viên đá dù bé như hạt tiêu nó vẫn bị chìm xuống nước. Tương tự vậy, có người làm việc ác, dù chỉ một lần, như giết sanh mạng loài hữu tình; thì ác nghiệp ấy có sức nặng đưa chúng sanh đầu thai vào các cảnh giới đau khổ như địa ngục, ngạ quỉ, súc sanh, a-tu-la. Vài trăm viên đá lớn mà không chìm là nhờ có ghe lớn chở. Cũng giống thế, một người làm việc ác trọn đời nhưng nhờ tưởng nghĩ đến ân đức của Phật, tâm người ấy trú vững chắc và hoan hỉ ở trong ân đức ấy; nhờ vậy, chính nhờ thiện tâm nâng đỡ - như chiếc ghe lớn - người ấy được sanh thiên cũng là điều hiển nhiên thôi.
- Trẫm đã hiểu.
- Lại nữa, ác nghiệp nặng thường đưa chúng sanh đi xuống, thiện nghiệp nhẹ thường đưa chúng sanh đi lên. Tuy nhiên, nếu đã lỡ tạo ác nghiệp rồi thì phải siêng năng, tinh tấn làm việc lành; chính nhờ việc lành, nhờ thiện nghiệp, nó có khả năng nâng đỡ cho tất cả chúng sanh. Tuy nhiên, Đức Thế Tôn còn dạy rằng: " Ghe, thuyền hằng chuyên chở đồ đạc qua sông lớn, qua biển lớn; nhưng nếu ghe, thuyền ấy chở quá mức độ cho phép, ghe thuyền ấy sẽ bị chìm. Cũng vậy, thiện nghiệp nâng đỡ ác nghiệp, nhưng nếu ác nghiệp quá nặng, thiện nghiệp cũng sẽ bị chìm theo! Lại nữa, ghe thuyền ấy phải được vững chắc, kiên cố không bị rò rỉ; nếu bị rò rỉ, thấm nước thì phải tát cạn, phải bịt chặt các lỗ rò rỉ đi. Cũng vậy, đừng để ác nghiệp xen vào, nếu ác nghiệp đã rò rỉ vào tâm thì phải bịt chặt lại, tát cạn lần hồi ác nghiệp ấy đi. Nhờ vậy ghe, thuyền thiện pháp kia sẽ đến được bến bờ an vui nhất định."
- Trẫm không còn nghi ngờ gì điều ấy nữa."
Đoạn kinh trên đã lý giải về mối tương quan giữa phước và tội, lý giải về sự nhiệm màu của việc Niệm ân đức và công hạnh của Phật (chứ không phải chỉ niệm danh hiệu Phật) theo đúng nền tảng Nhân Quả, đúng với Đạo lý, đúng với sự thật khách quan chứ không khoa trương phóng đại.
Nếu làm ác nhưng trước khi chết có được cận tử nghiệp thiện là khởi được tâm tôn kính Phật thiết tha, cảm niệm được ân đức sâu dày của Phật đối với chúng sinh và kính ngưỡng trước công hạnh vĩ đại của Chư Phật thì theo Luật Nhân Quả, đó là một ý nghiệp lành xứng đáng để người đó được sinh lên cõi trời ngay kiếp kế tiếp. Nhưng những ác nghiệp vẫn nằm đó chờ ngày trổ quả trong những kiếp sau nữa, nếu người đó không tiếp tục tinh tấn bỏ ác làm lành.
Nếu người nào không những có tâm tôn kính ân đức và công hạnh của Chư Phật một cách miên mật và tuyệt đối, mà còn biết hiện thực hóa lòng tôn kính đó bằng cách thực hành theo lời dạy của Phật (37 phẩm trợ đạo theo di huấn của Ngài trong kinh Đại Bát Niết Bàn thuộc Trường Bộ) thì sẽ được giải thoát viên mãn. Đó chính là bản chất của pháp tu Niệm Phật trong Phật giáo nguyên thủy.
Nguyện cầu khắp pháp giới chúng sinh đồng tròn thành Phật đạo!
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật!
Nam Mô Thập Phương Thường Trụ Tam Bảo!
"Đức vua hỏi:
- Trong hàng ngũ Sa môn của Đại đức, có người thuyết rằng, có kẻ trọn đời làm ác nhưng đến khi lâm tử, họ tưởng nghĩ đến Phật, ân đức hoặc tướng hảo quang minh sáng chói của Ngài thì có thể sanh lên cõi trời. Điều ấy thật khó tin! Lại nữa, các vị ấy còn thuyết rằng, người nào đã lỡ tạo nghiệp sát sanh, không cần phải nhiều lần, dù chỉ một lần, người ấy phải bị đọa địa ngục chẳng sai. Điều ấy lại càng không thể tin được!
- Tâu Đại vương! Đại vương nghĩ thế nào, nếu có người ném một viên đá nhỏ độ bằng hột bắp hay hột tiêu xuống mặt nước, viên đá ấy sẽ nổi hay chìm?
- Chắc chắn phải chìm.
- Nếu có một người chất vài trăm viên đá lớn vào một chiếc ghe rất to, có sức chở rất lớn - thì vài trăm viên đá ấy có chìm không, Đại vương?
- Thưa không.
- Cũng vậy là tội và phước cùng sự tương quan giữa phước và tội, tâu Đại vương! Một viên đá dù bé như hạt tiêu nó vẫn bị chìm xuống nước. Tương tự vậy, có người làm việc ác, dù chỉ một lần, như giết sanh mạng loài hữu tình; thì ác nghiệp ấy có sức nặng đưa chúng sanh đầu thai vào các cảnh giới đau khổ như địa ngục, ngạ quỉ, súc sanh, a-tu-la. Vài trăm viên đá lớn mà không chìm là nhờ có ghe lớn chở. Cũng giống thế, một người làm việc ác trọn đời nhưng nhờ tưởng nghĩ đến ân đức của Phật, tâm người ấy trú vững chắc và hoan hỉ ở trong ân đức ấy; nhờ vậy, chính nhờ thiện tâm nâng đỡ - như chiếc ghe lớn - người ấy được sanh thiên cũng là điều hiển nhiên thôi.
- Trẫm đã hiểu.
- Lại nữa, ác nghiệp nặng thường đưa chúng sanh đi xuống, thiện nghiệp nhẹ thường đưa chúng sanh đi lên. Tuy nhiên, nếu đã lỡ tạo ác nghiệp rồi thì phải siêng năng, tinh tấn làm việc lành; chính nhờ việc lành, nhờ thiện nghiệp, nó có khả năng nâng đỡ cho tất cả chúng sanh. Tuy nhiên, Đức Thế Tôn còn dạy rằng: " Ghe, thuyền hằng chuyên chở đồ đạc qua sông lớn, qua biển lớn; nhưng nếu ghe, thuyền ấy chở quá mức độ cho phép, ghe thuyền ấy sẽ bị chìm. Cũng vậy, thiện nghiệp nâng đỡ ác nghiệp, nhưng nếu ác nghiệp quá nặng, thiện nghiệp cũng sẽ bị chìm theo! Lại nữa, ghe thuyền ấy phải được vững chắc, kiên cố không bị rò rỉ; nếu bị rò rỉ, thấm nước thì phải tát cạn, phải bịt chặt các lỗ rò rỉ đi. Cũng vậy, đừng để ác nghiệp xen vào, nếu ác nghiệp đã rò rỉ vào tâm thì phải bịt chặt lại, tát cạn lần hồi ác nghiệp ấy đi. Nhờ vậy ghe, thuyền thiện pháp kia sẽ đến được bến bờ an vui nhất định."
- Trẫm không còn nghi ngờ gì điều ấy nữa."
Đoạn kinh trên đã lý giải về mối tương quan giữa phước và tội, lý giải về sự nhiệm màu của việc Niệm ân đức và công hạnh của Phật (chứ không phải chỉ niệm danh hiệu Phật) theo đúng nền tảng Nhân Quả, đúng với Đạo lý, đúng với sự thật khách quan chứ không khoa trương phóng đại.
Nếu làm ác nhưng trước khi chết có được cận tử nghiệp thiện là khởi được tâm tôn kính Phật thiết tha, cảm niệm được ân đức sâu dày của Phật đối với chúng sinh và kính ngưỡng trước công hạnh vĩ đại của Chư Phật thì theo Luật Nhân Quả, đó là một ý nghiệp lành xứng đáng để người đó được sinh lên cõi trời ngay kiếp kế tiếp. Nhưng những ác nghiệp vẫn nằm đó chờ ngày trổ quả trong những kiếp sau nữa, nếu người đó không tiếp tục tinh tấn bỏ ác làm lành.
Nếu người nào không những có tâm tôn kính ân đức và công hạnh của Chư Phật một cách miên mật và tuyệt đối, mà còn biết hiện thực hóa lòng tôn kính đó bằng cách thực hành theo lời dạy của Phật (37 phẩm trợ đạo theo di huấn của Ngài trong kinh Đại Bát Niết Bàn thuộc Trường Bộ) thì sẽ được giải thoát viên mãn. Đó chính là bản chất của pháp tu Niệm Phật trong Phật giáo nguyên thủy.
Nguyện cầu khắp pháp giới chúng sinh đồng tròn thành Phật đạo!
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật!
Nam Mô Thập Phương Thường Trụ Tam Bảo!