THIỀN SƯ TÔNG BỔN
Chú dịch: THÍCH NHẬT QUANG
THIỀN VIỆN THƯỜNG CHIẾU
PL. 2543 - DL. 1999
VÀO SÁCH
Thật ra trong đời sống này nói đến công việc thì không lúc nào dứt, cho nên chúng ta không thể nói nhiều hay ít được. Tùy mình liệu lấy, nhiều ít do mình. Vả lại tu cũng là một công việc. Công việc thường không mắc mớ gì đến công việc tu của chúng ta. Tu, việc cả hai hỗ trợ cho nhau, thì việc gì lại không tu được? Công việc nào làm bận rộn chúng ta? Và lúc nào chẳng phải là lúc chúng ta tu?
Hơn nữa cứ như người xưa, trong tất cả cảnh, với tất cả thời, các ngài đều áp dụng công phu tu hành đắc lực. Tùy thời các ngài đều thụ dụng an ổn. Như: Giả gạo, ngắm hoa, hái rau, nấu cơm, nấu nước… Các ngài rất bình thường. Thế ấy tại sao chúng ta lại không bình thường? Không tu được trong những việc bình thường như người xưa. Lý do chúng ta không tu được ở chỗ nào? Chúng ta phải tìm cho ra manh mối, xem tại làm sao chúng ta không tu được trong công việc bình thường. Phải chăng tại chúng ta chưa chịu buông, thật sự buông. Chúng ta chưa quyết liệt, đem toàn thân mạng của mình hạ thủ công phu tu hành.
Một khi chúng ta chịu buông và buông hết rồi thì, cuốc đất cũng tu, làm bất cứ công tác xã hội nào cũng tu. Đã vậy còn than van nỗi gì?
Tuy nhiên, cũng không phải là giản dị. Người xưa tu được trong mọi hoàn cảnh là vì các ngài nhìn thẳng và uy dũng tiến bước. Một khi nắm được đầu dây thì, phăng miết đến cùng, bao giờ đụng vỡ màng tang mới chịu thôi. Còn chúng ta thì trái lại, chẳng những không quyết liệt liều mạng mà còn liếc ngó hai bên. Tình trạng một nắng mười mưa còn tác động đầy trong sinh hoạt bình thường. Cho nên nói cho cùng là, đối với chúng ta hình ảnh cam phận tầm thường thất bại, bỏ cuộc hiện rõ trước mắt, cũng là một sự kiện dĩ nhiên. Để bổ sung cho những khuyết điểm vừa nêu, chúng ta phải làm sao đây?
Theo thiển ý của tôi hành giả muốn cho công phu tu hành của mình được đắc lực trong mọi hoàn cảnh thì không gì hơn "Ngang đây hãy coi như mình đã chết và, người chết rồi không bao giờ ngóc dậy lý sự gì nữa". Kẻ ghi câu này với ý hướng khuyến gắng các bạn còn ngỡ ngàng trong Tông môn, cũng để tự răn mình, phải phấn đấu kỳ cùng, dù phải tan thân mất mạng.
Mùa an cư năm Quý Hợi này, nhân đọc qua cơ duyên vào Đạo và cuộc đời của tác giả Sơn Cư Bách Vịnh, tôi cảm thấy có chút gì phấn khởi trên bước đường "tìm về quê cũ". Sau đó tôi có tham khảo một vài bản dịch trước, đem bổ khuyết những chỗ chưa được chu đáo và thêm lời chú dưới mỗi bài thi. Đồng thời phổ vào các cuộc tọa đàm với các điệu trong viện. Kết quả sau những cuộc tọa đàm đó, các điệu yêu cầu tôi tập thành lấy tên là: Sơn Cư Bách Vịnh Thiểm Chú. Có thể là một quyển sách luôn luôn có trong tay nãi của kẻ sơ cơ đi hành cước.
Bút giả rất trông mong sự đóng góp của các bậc cụ nhãn và hành giả các nơi, để tập "Sơn Cư Bách Vịnh Thiểm Chú" này được hoàn bị hơn.
- Kính ghi,
Thiền Viện Thường Chiếu,
Mùa An Cư năm Quý Hợi 1983
THIÊN NHAI CUỒNG NHÂN
Vào đời đi theo nghiệp duyên,
Củi hết lửa tắt, về miền Tây Phương.